15 Temmuz 2016 FETÖ (Fetullahçı Terör Örgütü) dedikleri bir grubun darbeye teşebbüsüne sahne oldu. Bu darbe diğer darbelerden farklı bir darbe idi. Nitekim bunu Levent Gültekin 17 Temmuz 2016 tarihli yazısında şöyle dile getirmektedir.
Gerçek Mi Oyun Mu? Hepimizin kafasında deli gibi sorular var: Bu kalkışma gerçek bir darbe girişimi miydi, yoksa iktidarın oyunu mu? Daha ilk anından itibaren kimileri sosyal medyada bunun bir oyun olduğunu dillendirmeye başladı. Yüzlerce rütbeli aylarca bir darbe planı yapıyor, fakat iktidarın bundan haberi olmuyor. Üstelik bu rütbelilerin birçoğu paralel yapı mensubu oldukları gerekçesiyle takip altındayken. Diğer taraftan darbe teşebbüsünün saati çok ilginç. Gece yarısı herkesin evine çekildiği bir vakit değil, bütün halkın en yoğun şekilde sokaklarda olduğu bir vakit seçiliyor. Öncelikle internet, TV’ler gibi iletişim araçlarını kontrol altına almaları gerekirken iki köprüyü kapatarak darbe yapacaklarını düşünmeleri çok aptalca. Darbe ülke yönetimine karşı yapılır. Yöneticilere, siyasi parti liderlerine dokunmayıp halkı hedef seçtiler. Hem sayıları az hem de daha ilk andan itibaren bir çatışma ortamı yaratmaları ayrıca aptallık. Diğer taraftan darbeciler ele geçirdikleri jetlerle havada dolaşırken, darbenin asıl hedefi Erdoğan’ın da o saatlerde oradan oraya uçması fazlasıyla şaşırtıcı.
Alparslan Kuytul Hocaefendi ise 12 Ağustos 2016 tarihinde Cuma günü yaptığı tefsir dersinden sonra kendisine sorulan bir soruda şöyle cevap verdi: Bence Devlet darbe girişimini biliyordu. Darbeye karşı darbe planları yaptılar. Planlar ve tuzaklar hazırladılar. O yüzden darbeciler rezil oldular. Bu cahillere, gafillere bu darbeyi yaptırdılar. Bu darbeyi yaptıranlar sosyalist, aşırı solcu, dinsiz derin devlet. Hocaefendi bu darbeyi yaptırmalarının amaçlarını şöyle açıklıyordu; Türkiye’de İslami çalışmaları ve cemaatleri bitirmek, cemaat kavramına ve samimi Müslümanlara karşı düşmanlık oluşturmak, devlet kademelerindeki cemaat ehli insanları temizlemek, cemaatler bittikten sonra AKP’yi bitirmek. (13 Kasım 2016’da yaptığı konuşma)
Alparslan Kuytul Hocaefendi 13 Kasım 2016’da kendisine sorulan bir soruya cevap verirken şunları söyledi: Asıl darbe cemaatlere, derneklere yapıldı. Hükümete hiçbir şey olmadı. Olan cemaatlere oldu. Görünen şu ki asıl hedef cemaatlerdir. İnsanlar cemaatlere gitmekten korkar hale geldi. Çocuklarını göndermez oldular. Çünkü o cemaatin resmi dershanelerine gidenler, resmi sendikalarına üye olanlar, bankalarına para yatıranlar KHK ile görevlerinden ya atılmaya başladı ya da açığa alındı. Bunu gören aileler cemaatlerden korkmaya ve uzak durmaya başladılar. Hocaefendi’nin bu yorumunda ne kadar haklı olduğu şu veriler ile ortaya çıktı: 23 Temmuz 2016 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 81 ildeki tam 1125 dernek ve vakıf kapatıldı.1
15 Temmuz darbe girişimi sonrası ilan edilen Olağanüstü Hal’in verdiği yetkilerle Cumhurbaşkanı tarafından onlarca Kanun Hükmünde Kararname çıkarıldı. 2 yıl süren OHAL döneminde on binlerce kişi görevinden ihraç edildi, gözaltına alındı yahut tutuklandı ve on binlerin pasaportu iptal edildi. Darbe girişiminin üzerinden geçen 3 yıl sonunda ortaya çıkan tablo, medyadan orduya birçok alanda yaşananların boyutunu gözler önüne seriyor.
15 TEMMUZ 2016’DAN BUGÜNE OHAL BİLANÇOSU
· 15 Temmuz darbe girişiminde 251 kişi hayatını kaybetti, 2 bin 194 kişi ise yaralandı. 21 Temmuz 2016’da ilan edilen olağanüstü hâl (OHAL) 18 Temmuz 2018 itibarı ile sona erdi. OHAL toplamda 7 kez uzatılarak 2 yıl sürdü. 2 yılda toplam 37 KHK çıkarıldı.
· Ocak 2019’da yayımlanan OHAL İşlemleri İnceleme Komisyonu Faaliyet Raporu’na göre OHAL kapsamında çıkarılan KHK’lar ile 131 bin 922 “tedbir” gerçekleşti. OHAL’de en az 125 bin 678 kamu görevlisi ihraç edildi, 270 kişinin öğrencilikle ilişiği kesildi, 2 bin 761 kurum ve kuruluş kapatıldı, 3 bin 213 personelin rütbesi alındı.
· OHAL sürecinde toplam 204 medya kuruluşu kapatıldı. Bunlardan 25’i hakkında kapatma kararı iptal edildi. Kapatılan 179 medya kuruluşu arasında 53 gazete, 37 radyo istasyonu, 34 televizyon, 29 yayınevi, 20 dergi ve 6 haber ajansı bulunuyor.
· Ocak 2019’da yayımlanan “2. Yılında OHAL’in Toplumsal Maliyetleri Araştırma Raporu”na göre, KHK/OHAL “mağdurlarının” gerçek sayıları 250 binden fazla. Raporda, “Okulları kapatılan, mezuniyetleri geçersiz sayılan, askeri okullardaki öğrenciler, polis okulları öğrencileri, diğer kamu ve özel kurumlarda KHK’larla mağdur edilenlerin sayıları da yukarıdaki rakamlara ilave edildiğinde, doğrudan mağdur olanlar 250.000’i geçebilmektedir” ifadeleri yer aldı.
· Rapora göre ayrıca, OHAL/KHK mağdur yakınları olan ikincil mağdurların sayısı 1 milyon 500 bine yaklaştı.
· İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’ya göre 234 bin 419 pasaport iptal edildi. Pasaport tahditleri aşamalı olarak kaldırıldı. Soylu’ya göre Mayıs 2019’da “75-80 bin civarında” bir tahdit kaldı. Pasaportu iptal edilenlerin yakınları ve çeşitli nedenlerle yurt dışı yasağı konulanlar dikkate alındığında seyahat engeliyle karşılaşan kişi sayısının 500 binden fazla olduğu iddia ediliyor.
· 80’i raportör 250 personelin görevlendirildiği OHAL Komisyonu’na toplamda 126 bin 200 başvuru yapıldı. Komisyon, 22 Aralık 2017’de karar verme sürecinin başlamasından 26 Haziran 2019 tarihine kadar başvuruların 77 bin 900’üne yönelik karar çıktığını, 48 bin 300’ünün ise incelenme aşamasında olduğunu açıkladı. Karar verilen 77 bin 900 başvurunun 6 bini kabul, 71 bin 900’ü ise reddedildi.
· KHK’lar ile ihraç edilen 134 bin 144 kişinin 3 bin 981’i yeni bir KHK ile görevine iade edildi.
· Türkiye Medya Sahipliği İzleme raporuna göre 2 yılda 6 bin 81 akademisyen ve üniversitelerin idari kadrosundan 1427 personel ihraç edildi, bu ihraç kararlarından 185’i kaldırıldı. 5 bin 896 akademisyen ve 1427 idari kadro personeline yönelik ihraçlar geçerliliğini koruyor.
· İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Mart 2019 tarihinde yaptığı açıklamada 15 Temmuz 2016’dan sonraki süreçte 511 bin kişinin gözaltına alındığını ve 30 bin 821 kişinin tutuklandığını söyledi.2
1. www.memurlar.net/haber/598213/kapatilan-1125-dernek-ve-vakfin-tam-listesi.html
2. www.tr.euronews.com/2019/07/12/verilerle-15-temmuz-sonras-ve-ohal-sureci
